Christoph Behling
Design en functie
Christoph Behling is de stille kracht achter het design van bijzondere boten, horloges en telefoons. Als Head Design Strategy speelt hij ook bij Geberit een steeds grotere rol. Kern van zijn strategie: Geberits unieke combinatie van techniek en design beter naar voren brengen.
Het is 2006. De iPhone bestaat nog niet, maar Nokia is booming. Christoph Behling maakt het van dichtbij mee. Hij is een van de ontwerpers die de populaire telefoons ontwikkelt. Aan zijn pols hangt een zelfontworpen Zwitsers horloge en in Londen vaart zijn Serpentine Solar Shuttle rond: een passagiersboot die volledig op zonne-energie vaart. Zijn studio in Londen staat open voor nieuwe opdrachtgevers, maar als een bevriende CEO hem aan Geberit wil koppelen, twijfelt hij. Sanitair klinkt toch net iets minder sexy dan Zwitserse klokjes of revolutionaire vervoersmiddelen. Zijn vrouw is nog stelliger: “Ze maken daar toiletpotten. Wat ga je daar in hemelsnaam doen?”
“Maar toen ik in de fabriek ging kijken, viel het kwartje”, blikt Behling vijftien jaar later terug. “Ik was verbaasd door hun professionalisme. Alles bij Geberit was erop gericht om producten beter te maken. Ze losten zelfs problemen op waarvan ik niet eens wist dat ze bestonden. Ik zag de parallel met Zwitserse horloges. Een pad dat ik erg waardeer. De drive om iets te maken dat over honderd jaar nog steeds relevant is, in plaats van te werken aan iets wat per se volgend jaar op de markt moet komen. Ik zei wel tegen ze: “Jullie stoppen er zo veel liefde en werk in. Waarom zien we dat niet terug in het uiterlijk van de producten?”
Unicum Hij nam de uitdaging aan en korte tijd later bracht Geberit zijn eerste ontwerp uit: een bedieningsplaat. Daarna volgde de douchewc, waarvan hij nog steeds een groot pleitbezorger is (zie kader).
Onlangs benoemde Geberit hem tot Head Design Strategy. Hij werkt over de afdelingen heen en moet meer synergie brengen tussen de producten en de marketing. Op de langere termijn is het doel om Geberit om te turnen tot een meer emotioneel merk. Op korte termijn ligt de focus vooral op de kernwaarden van het bedrijf, die hij beter naar voren wil brengen. Zoals de unieke combinatie van techniek en design, die het 130 jaar oude installatiebedrijf bezit sinds het de Sanitec Group overnam, waaronder het Nederlandse keramiekbedrijf Sphinx.
In dit licht past ook de Geberit ONE, waarop hij een grote stempel drukte. De onlangs gelanceerde serie integreert de voor- en achterzijde van de badkamer en combineert daarmee de beide gezichten van het bedrijf: voor het eerst zijn de keramieken producten vóór de wand volledig geïntegreerd in de techniek en aan- en afvoeren achter de wand. Alles wat in theorie in de wand kan worden weggewerkt, gaat ook daadwerkelijk de wand in. Dus niet alleen de bevestigingen, techniek en leidingen, maar bijvoorbeeld ook de kast achter de spiegel of het kastje voor shampoos en lotions in de douche. De gebruiker ziet alleen de fraai vormgegeven meubels, baden, douches en spiegels. Een unicum in de markt, die alleen tot stand kon komen doordat installatiespecialist Geberit sinds de overname ook het vakmanschap van keramiek beheerst.
Victoriaans
Nu Behling zich meer en meer verdiept in de badkamer, merkt hij dat de branche qua design achterloopt bij andere bedrijfstakken. “Als je de huidige auto’s, keukens en badkamers vergelijkt met die van een eeuw geleden, dan zie je dat keukens en auto’s een enorme ontwikkeling hebben doorgemaakt, terwijl de huidige badkamer bijna identiek is aan de badkamer uit de Victoriaanse tijd. Door nieuwe kleuren en vormen is de styling veranderd, maar wat is er nou echt verbeterd? Zijn wc’s en wastafels wezenlijk anders of beter dan honderd jaar geleden?”
“Vergelijk dat eens met keukens. Die barsten van de technologische innovaties, nieuwe kooktechnieken, nieuwe apparaten, nieuwe leeffuncties. En het verschil met de auto is nog schrijnender: ze werden stiller, sneller, dynamischer, ze kregen elektrische ramen en nu rijden ze op elektriciteit. Denk je dat consumenten het zouden pikken als ze nu geen ruitverwarming zouden hebben? Maar waarom vinden de meeste mensen het wel volstrekt normaal dat hun badkamerspiegel na een douchebeurt is beslagen?”
Hoge doelen
“Ik denk dat dit is veroorzaakt door de mensen die de producten maken. De ontwikkelingen in de autosector worden veroorzaakt door engineers. De keukenrevoluties zijn aangestuurd door de fabrikanten van de apparaten. Maar in de badkamer waren het lange tijd niet de fabrikanten van sanitaire installatietechniek zoals Geberit die het design bepaalden, maar vooral de keramische bedrijven die, sorry dat ik zo onbeleefd ben, weinig verstand hebben van marketing en engineering. De laatste eeuw hielden de meeste van hen zich vooral bezig met de vraag hoe je keramiek kunt opleuken met bloemetjes en patroontjes.”
“Ik hoop dat we hierin een grote stap kunnen zetten als branche en dat Geberit daarin als marktleider vooroploopt”, vervolgt de ontwerper. “Geberit stelt zich hiervoor hoge doelen, wat ook terugkomt in hun slogan ‘design meets function’. Het design mag er prachtig uitzien, maar het mag nooit ten koste gaan van de functionaliteit van het product. En dat zit hem vooral in de details. En ook de consument moet veeleisender worden.”
Topproduct
Behling werd geboren in Genève, maar groeide op in Duitsland. Na een opleiding industriële vormgeving in Stuttgart, werkte hij voor een aantal ontwerpstudio’s in Tokio en Londen. In 2004 richtte hij Christoph Behling Design op. Zijn standplaats werd Londen. Inmiddels heeft de ontwerper negen ontwerpers in dienst en daarnaast werkt hij met een aantal vaste freelancers. Hij werkt voor uiteenlopende bedrijven, maar meestal gaat het om lange-termijnrelaties, zoals nu ook met Geberit. Hij werkt bijvoorbeeld nog altijd voor het eerder aangehaalde Zwitserse horlogemerk TAG Heuer. Ook is hij al langere tijd creatief directeur van het Franse telecommunicatiebedrijf Atelier Haute Communication, waarvoor hij onder meer telefoons ontwikkelde voor de kledingmerken Versace en Levi’s.
“Alle opdrachten die ik aanneem, beginnen met in mijn achterhoofd de stem van de CEO van TAG Heuer”, vertelt de productontwerper. “Hij vroeg me ooit een horloge te maken dat zo mooi is dat iedereen het meteen wil kopen. Maar hij voegde daaraan toe dat dit niet voldoende zou zijn. Als mensen twee jaar later nog steeds trots naar hun horloge kijken en er bovendien plotseling nieuwe bijzondere dingen in ontdekken, weet ik dat ik op de goede weg ben. En als ze dit vijf jaar later opnieuw ervaren, pas dan weet ik zeker dat ik een topproduct heb gemaakt.”
Stil
“Bij badkamerproducten is dit lastiger”, vervolgt Behling. “Maar je kunt het wel omdraaien: Je wilt iets maken dat mensen prettig vinden en waarbij ze twee jaar later niet denken, bijvoorbeeld: ‘Pfoe, wat is dit toilet eigenlijk lastig schoon te maken’. Je wilt alle potentiële frustraties vóór zijn. Daarom moet je producten volledig doordenken. Wat dat betreft is Geberit al lange tijd op de goede weg. Geberit maakte bijvoorbeeld als een van de eersten een toilet dat in hoogte verstelbaar is. Dit lijkt onbelangrijk, maar als je tijdens de badkamerverbouwing de vloer wilt verhogen, moet ook het toilet een paar centimeter hoger worden. Als het eenvoudig te verstellen is, scheelt dit een hoop kopzorgen voor de installateur. Bovendien kan de eindgebruiker een week eerder zijn nieuwe badkamer in.”
“Of neem onze stille Turbo-Flush”, vervolgt de ontwerper. “Sommige mensen vragen zich af of zoiets echt essentieel is, maar je moest eens weten hoeveel ouders de wc ’s nachts niet doortrekken omdat ze bang zijn dat hun baby wakker wordt. Dus natuurlijk heb je dan een stil toilet nodig. Net zoals je ook een stille koelkast en een stille vaatwasser wilt in de keuken. Maar als het goed is valt dit soort zaken niet op.”
Zonne-energie
Lange tijd speelde zonne-energie een belangrijke rol in Behlings portfolio. Hij studeerde af met een zelfontworpen boot die volledig voer op zonne-energie. In 2006 gaf hij daar een vervolg aan met de oprichting van een vooruitstrevend laboratorium dat zich specialiseerde in vervoermiddelen en installaties die volledig werken op zonne-energie. Het lab, waar meer dan veertig boten werden ontwikkeld, wordt beschouwd als een belangrijke pionier op het gebied van duurzaam transport. De eerder aangehaalde Serpentine Solar Shuttle vaart nog altijd op de vijver van het Londense Hyde Park en is uitgegroeid tot een toeristische attractie.
“Inmiddels is ons lab wat op de achtergrond geraakt”, vertelt Behling er zelf over. “Destijds was het echt pionieren. Verschillende spelers werkten aan verschillende oplossingen. Nu is zonne-energie in een bredere fase beland. Het is een volwaardige industrie geworden, waar grote farms de dienst uitmaken. Maar het thema gaat me nog altijd aan het hart. Ik hoop dat ook Geberit een rol kan spelen bij de transitie naar een duurzamere wereld. Maar je moet wel goed nadenken op welke manier je dat het beste kunt doen.”
Twintig procent
”De productie van keramiek kost veel energie”, legt hij uit. “Dus het ligt voor de hand om het productieproces duurzamer te maken. Je kunt ook inzetten op een technische doorbraak die ervoor zorgt dat keramiek sterker en daardoor dunner wordt, zodat je er minder van nodig hebt. Ik vrees alleen dat het rendement dat je daarmee kunt behalen uiteindelijk onvoldoende is. Je kunt er ook naar streven om betere en tijdlozere producten te leveren, zodat consumenten hun toiletten en baden minder snel vervangen. Want als badkamers twintig procent langer meegaan, dan is het effect vermoedelijk al groter dan de winst die je kunt behalen met waterbesparing of een meer duurzame productie.”