Jean-Marie Massaud
‘Er zijn geen grenzen’
Sculpturaal en massief is zijn Axor Edge, de kranenserie die dit jaar het meeste opzien baarde in de high end-badkamerwereld. We ontmoeten de ontwerper in Londen, waar Edge tot kunst is verheven. Jean-Marie Massaud zelf zit er ontspannen bij. “Ik werk graag in vakantiestemming want anders brand je op.”
Prominenter kan de locatie bijna niet zijn, waar Hansgrohe de nieuwe Axor Edge van Jean-Marie Massaud presenteert aan Engeland. Het is een mooie zomerdag in Londen, onder de openslaande ramen van het Institute of Contemporary Art aan The Mall klipkloppen de paarden van de Engelse koningin. Binnen glimmen de Franse ontwerper en zijn Duitse opdrachtgever nog meer dan hun nieuwe kranen die ze als een hedendaags kunstwerk hebben uitgestald. “Heel groot en sculpturaal,” zegt Massaud over zijn ontwerp. “Maar ook heel minimalistisch.”
De Axor Edge designcollectie van Hansgrohe is er voor wastafel, bad, bidet en douche en past in het hoogste segment. De kraan, gemaakt uit één blok gepolijst brons, staat recht tegenover wegwerpmaatschappij en moet ‘honderd jaar’ meegaan. In zeven chique kleuren verkrijgbaar: van goud tot zwart chroom.
“Op het niveau van de zeer luxe horloges”, zegt de ontwerper. “Het is een meesterwerk,” zegt de ook naar Londen gekomen CEO Hans-Jürgen Kalmbach. “Rechte lijnen en geometrische vormen zijn moeilijker te produceren en alleen met uiterste precisie, met perfecte vellingen van 45 graden die naadloos moeten aansluiten: dat is groot vakwerk.” En dan nog dat spectaculaire facetwerk, dat met diamant wordt ingeslepen. Hansgrohe liet er in de Axor-fabriek in het Zwarte Woud speciaal een volledig schokvrije, op ruimtevaart gebaseerde productie-unit voor bouwen: elke trilling moest worden uitgebannen.
Jacht
Jean-Marie Massaud (52) staat er vrolijk bij op dit vroege uur – het is een trendy ontbijtbijeenkomst. Hij draagt sportief wit onder een blauw jasje dat hij al snel afwerpt, alsof hij zo op een jacht kan stappen. “Ik woon sinds zeven jaar in Zuid-Frankrijk en ben een groot zeilliefhebber. In Parijs heb ik een studio met acht medewerkers maar ik had zo genoeg van het koortsige stadsleven dat ik heb besloten dat een mens moet werken in een vakantiestemming, en liefst ook in een vakantieomgeving. Mijn medewerkers moedig ik aan dat ook te doen. Anders brand je op langere termijn op en zie je je kinderen niet opgroeien.”
Plateau
De Fransman werkt sinds dertien jaar voor Hansgrohe en bedacht eerder de Axor Massaud: “Een mengkraan als een watervalletje, het water stroomt uit een klein plateau waar je iets op kunt zetten.” Het merk werkt ook met andere grote ontwerpers als Philippe Starck, Antonio Citterio, Patricia Urquiola, Nendo, Phoenix Design. Maar Massauds watervalkraan springt er direct uit in het historische overzicht dat is opgesteld in Londen.
Hij wijst er trots op. “Mijn werk heeft vaak de natuur als inspiratie, ook weer tegengif voor het op hol geslagen leven. Estado Omnilife, het in 2010 geopende voetbalstadion in Mexico dat ik ontwierp samen met Daniel Pouzet, heeft de vorm van een vulkaan.” In zijn badkamers tekende Massaud organisch gevormde badkuipen: als een meer, met zwerfkeien op de vloer als op de oever van een Franse rivier. Holisme is zijn doel, een betere leefruimte: “Oog voor de gebruiker achter de koude harde economische feiten.” Hij gelooft dat design echte emoties kan oproepen.
Willie Wortel
“De link met de natuur is geen toeval. Mijn vader, overleden toen ik een jongetje was van zes, kwam uit de Lot. Dat is een Franse provincie waar ruige natuur overheerst. En bij mijn geboortestad Toulouse zijn bossen met watervallen die lijken op mijn eerdere douche-ontwerp.” Woest van de rotsen stortend, oerelementen. Sensueel voor wie zo poedelt. Massauds werk kent brede variaties en dat is geen toeval. “Dat komt ook door het contrast van Toulouse. Het ligt op de grens van het zinnelijke zuiden, maar is ook luchtvaartcentrum en thuisstad van het supersonische vliegtuig Concorde.”
Ontwerpen kreeg hij niet mee van huis uit. “Mijn ouders zaten niet in die wereld, maar als kind las ik de verhalen van Willie Wortel en raakte ik gefascineerd door uitvinden. Wiskunde lag me en ik werd getrokken door vernieuwing. Ik ben erdoor gaan studeren in Parijs, aan de vooraanstaande universiteit voor Industrieel Ontwerp, ENSCI-Les Ateliers. Daarna heb ik vijf jaar gewerkt voor mijn designdocent Marc Berthier, die contacten had met Magis en zich verdiepte in stedenbouw. En ik bewonderde Philippe Starck omdat die op allerlei terreinen durfde te ontwerpen.”
Massaud ging naar Hong Kong en opende midden jaren negentig zijn eigen studio in Parijs. Grote klanten wisten hem te vinden, mode- en parfummerken, autofabrikanten als Renault en Toyota. Voor die laatste maakte hij onlangs een prototype auto voor de toekomst: “Elektrisch en met lichtgewicht materialen zoals bamboe om het energieverbruik omlaag te brengen. Een anti-crisis concept dat het accent verlegt van ‘meer’ naar ‘beter’.”
Visionair
Hansgrohe’s smetteloze CEO noemt Jean-Marie Massaud tijdens de bijeenkomst in Londen een ‘groot visionair’. De Franse ontwerper zegt zelf: ‘Ik ben een ambachtsman. Je moet geregeld veranderen. Er zijn geen grenzen.” Als je hem vraagt wie voor hem een groot voorbeeld is, zegt hij: “Steve Jobs. Die heeft de
complete samensmelting bereikt vanuit een bedrijf,
de complete verbinding van afzonderlijke elementen tot een geheel.”
Axor Edge is voor Massaud een mix van cultuur en conceptie. “Van organische vormen nu naar strakke geometrie, maar wel uitbundig versierd voor wie dat wil. Elk patroon kan worden geëtst, ook weelderige druiventrossen als de klant dat wil. Maar gewoon glad kan ook. Voor de versiering was art deco mijn inspiratie. De vormen zoals je die ziet in het Museum voor Koloniën in Parijs, waar alles in bas-reliëf is.”
De Duitse opdrachtgever en Franse ontwerper spreken over elkaar met groot respect. Ze zijn het eens over de basiswaarden: deskundigheid, duurzaamheid, kwaliteit en emoties. Massaud: “Voor mij werkt de horizontale, open structuur van de Duitsers heel goed, en ook hun vermogen een idee vast te pakken en dóór te gaan. Dat is bij Italianen en Fransen vaak anders. Voor Axor Edge kreeg ik de ruimte om er vijf jaar aan te werken. Vijf jaar! Dat is echt niet normaal.”
Carte blanche dus voor Massaud? De opdrachtgever antwoordt: “Wij willen iets neerzetten wat blíjft. Jean-Marie is heel prettig om mee te werken. Hij is een fijne partner, een designer die ons erg uitdaagt. Hij wil telkens iets onmogelijks. Wij zoeken dan de technische oplossing. Hoe meer hij ons uitdaagt, hoe beter wij worden.”
| axor-design.com